جوش صورت یکی از رایج‌ترین مشکلات پوستی است که می‌تواند ظاهر فرد، اعتماد به نفس و کیفیت زندگی روزانه‌ی او را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد برای درمان آن به سراغ داروها و محصولات شیمیایی می‌روند؛ اما در طب سنتی، جوش صورت نه‌تنها به عنوان یک مشکل پوستی، بلکه نشانه‌ای از اختلالات درونی در نظر گرفته می‌شود. در این مقاله، با دیدگاه طب سنتی درباره پوست، علل جوش صورت، درمان خانگی جوش صورت، دمنوش‌های مفید برای جوش صورت و راه‌های پیشگیری از آن آشنا می‌شویم.
در طب سنتی، پوست از لحاظ ساختار به بافت عصب شباهت دارد. لایه‌های پوست پر از پایانه‌های عصبی هستند که از مغز و نخاع نشأت می‌گیرند، به همین دلیل پوست می‌تواند سریع‌تر از سایر اندام‌ها نسبت به تغییرات درونی بدن واکنش نشان دهد. کوچک‌ترین اختلال در عملکرد اندام‌های عصبی مثل مغز، معده، یا حتی رحم، می‌تواند آثار خود را به شکل جوش، لک یا خشکی روی پوست نشان دهد.
در طب سنتی، پوست دو لایه اصلی دارد:
این لایه‌ها از طریق منافذ، مواد زائد و بخارات مضر بدن را دفع می‌کنند. اگر به هر دلیلی این منافذ بسته شوند یا دفع سموم به‌درستی انجام نشود، مواد زائد زیر پوست حبس شده و به صورت جوش یا دمل بروز می‌کنند. بنابراین، پاکسازی سطحی پوست کافی نیست و باید لایه‌های عمقی‌تر نیز تقویت و اصلاح شوند.
در طب سنتی، هر فرد دارای مزاج خاصی است (سرد، گرم، خشک، تر یا ترکیبی از این‌ها) که بر ویژگی‌های جسمی و روانی او تأثیر می‌گذارد. مزاج پوست نیز بخشی از این سیستم است.
مزاج نه‌تنها نوع جوش، بلکه نوع درمان مناسب برای فرد را نیز تعیین می‌کند. شناخت مزاج کمک می‌کند درمان مؤثرتر و پایدارتر باشد.
اگر با مفهوم مزاج آشنایی ندارید یا نمی‌دانید چه غلبه مزاج‌هایی دارید، می‌تواند از مقاله‌ی مزاج چیست شروع کنید.
هر نوع غلبه مزاج ممکن است شکل خاصی از جوش را به‌وجود آورد:
1. ضعف در عملکرد اندام‌های داخلی مانند مغز، کبد، رحم، معده و روده‌ها.
2. تجمع سموم در لایه‌های زیرین پوست که به علت یبوست، ضعف کبد، یا عملکرد نامناسب کلیه‌ها رخ می‌دهد.
3. تغذیه نامناسب مانند مصرف زیاد چربی، گوشت قرمز، شیرینی و فست‌فود.
4. کم‌خوابی و استرس مداوم که باعث تحریک سیستم عصبی و ترشح مواد مضر در خون می‌شود.
5. عدم تعریق مناسب به دلیل کم‌تحرکی یا بسته بودن منافذ پوستی.
بهترین زمان خواب: بین ساعت ۱۰ شب تا ۴ یا ۵ صبح
خواب دیرهنگام (بعد از نیمه‌شب) باعث افزایش حرارت کبد و صفرا می‌شود که مستقیماً روی پوست اثر می‌گذارد.
خواب کافی برای ترمیم پوست و پاکسازی داخلی ضروری است.
چه چیزهایی بخوریم؟
• غذاهای سبک و زود هضم: برنج ایرانی، سوپ سبزیجات، آش‌های ملایم
• سبزیجات خنک و پاک‌کننده: کدو، خرفه، برگ چغندر، جعفری
• میوه‌های آب‌دار و سردمزاج: خیار، سیب، انار، هندوانه، آلو
چه چیزهایی نخوریم؟
• غذاهای دیرهضم: فست‌فود، سوسیس، کالباس، ته‌دیگ، حلیم
• خوراکی‌های گرم و چرب: خرما، موز، شیرینی‌های قنادی، شکلات
• لبنیات سنگین: پنیر پیتزا، شیر، ماست پرچرب، بستنی
• غذاهای مانده و چند بار گرم شده
استرس بالا از طریق تحریک اعصاب باعث بروز جوش و کهیر می‌شود.
روش‌های کنترل استرس:
تعریق سالم به خروج سموم از منافذ پوست کمک می‌کند.
توصیه‌ها برای افزایش تحرک:
تخلیه‌ی سموم، جلوگیری از یبوست و سلامت روده‌ها از مهم‌ترین نکات در درمان جوش صورت هستند. برای این منظور از ترکیبات زیر استفاده کنید:
ترکیبی از خاکشیر، آب ولرم و یک‌سوم لیوان عرق کاسنی، شاهتره و خارمریم.
یک تا دو قاشق غذاخوری خاکشیر را در دو سوم لیوان آب ولرم بریزید. ترکیب عرقیجات را جداگانه به مدت دو دقیقه بجوشانید، سپس به خاکشیر اضافه کنید و این ترکیب را نیم ساعت قبل از صبحانه، به صورت گرم میل کنید.
ترکیب لبو+ نخود پخته+ هویج
این سالاد یک کلاژن‌ساز طبیعی برای پوست است که علاوه بر افزایش شفافیت پوست، به مرور باعث سفت شدن آن نیز می‌شود.
بجای نوشیدن آب ساده از آب ایزوتونیک استفاده کنید. آب ایزوتونیک، ترکیبی از آب، کمی نمک، عسل، سرکه سیب یا آبلیمو و گل سرخ است که به‌طور طبیعی به تأمین و تنظیم الکترولیت‌ها، آبرسانی مؤثرتر، افزایش انرژی، بهبود عملکرد گوارش و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
این نوشیدنی با جذب سریع‌تر نسبت به آب معمولی، به‌ویژه در شرایطی مثل فعالیت بدنی، تعریق زیاد، یا خستگی عمومی، جایگزینی سالم و مفید برای آب ساده محسوب می‌شود و با طعم دلپذیرش می‌تواند به افزایش مصرف مایعات کمک کند.
طرز تهیه آب ایزوتونیک:
خیسانده‌ی انجیر در روغن زیتون.
مقداری انجیر خشک را در روغن زیتون اصل به مدت 24 ساعت بخیسانید. مقدار روغن زیتون به حدی باشد که روی انجیرها را بپوشاند.
هر شب 3 تا 5 عدد از انجیرها را میل کنید.
حداقل هفته ای یکبار از سفیدآب یا روشور برای پاکسازی صورت استفاده کنید. سفیدآب بهترین لایه‌بردار طبیعی است که می‌تواند جایگزین خوبی برای انواع ماسک‌های لایه‌بردار باشد.
برای پاکسازی ماهانه می‌توانید از ترکیب آبزن گیاهی استفاده کنید.
500 گرم سدر، 450 گرم مورد و 50 گرم حنای بی‌رنگ را به صورت پودر شده با هم مخلوط کنید.
هر بار مقدار مناسبی از ترکیب را با کمی آب، روغن زیتون یا روغن جوجوبا و کمی سرکه یا آبلیمو ترکیب کنید تا مخلوط خمیری شکلی بدست آید، سپس به تمام پوست صورت و بدن بمالید. و بعد از 20 دقیقه با آب خالی آبکشی کنید.
چربی بیش از حد پوست (به‌ویژه در ناحیه پیشانی، بینی و چانه) یکی از عوامل اصلی ایجاد جوش، بسته شدن منافذ و التهاب است. در طب سنتی، این مشکل معمولاً به گرمی زیاد، عملکرد ناهماهنگ کبد، یا تغذیه‌ی ناصحیح نسبت داده می‌شود.
راهکار اصلی، کاهش تولید چربی از داخل (با اصلاح مزاج و تغذیه) و تنظیم چربی در سطح پوست (با استفاده از شوینده‌ها و مراقبت‌های مناسب) است.
1. گل ختمی:
خواص: ملایم، ضدالتهاب، نرم‌کننده و پاک‌کننده چربی اضافی
روش مصرف: دو قاشق گل ختمی خشک را در یک لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد. بعد از سرد شدن، با پد یا پنبه روی پوست بکشید. این شوینده پوست را تمیز و بدون تحریک چربی آن را کاهش می‌دهد.
2. سدر:
خواص: قابض، کاهش‌دهنده چربی و جمع‌کننده منافذ باز
روش مصرف: یک قاشق چای‌خوری پودر سدر را در نصف لیوان آب جوش حل و بعد از 5 دقیقه صاف کنید. و صورت را با این ترکیب بشویید.
3. آب برنج:
عملکرد: کنترل چربی، بستن منافذ، درخشان‌کننده
روش مصرف: آب حاصل از آبکش کردن برنج (بدون نمک) را نگه دارید و بعد از خنک شدن، پوست را با آن بشویید.
این ترکیب برای پوست‌های چرب و مستعد جوش بسیار مفید است.
4. آرد باقالی:
خواص: لایه‌بردار ملایم، پاک‌کننده چربی، روشن‌کننده پوست
روش مصرف: یک قاشق غذاخوری آرد باقالی + آب خیار؛ ۵–۱۰ دقیقه روی پوست بماند و سپس با آب سرد شسته شود.
مناسب برای: پوست‌های گرم، مستعد جوش‌های قرمز و ملتهب
عملکرد: خنک‌کننده، ضدالتهاب، کنترل‌کننده چربی، کاهش قرمزی و حرارت زیر پوست
طرز تهیه و مصرف:
یک قاشق غذاخوری پودر دال عدس+ یک قاشق غذاخوری ماست طبیعی بدون نمک+ نوک قاشق چای‌خوری زردچوبه
مواد را مخلوط کرده، به مدت ۱۵–۲۰ دقیقه روی پوست تمیز قرار دهید. سپس با آب ولرم شست‌وشو دهید.
هشدار: در صورت حساسیت به زردچوبه، از این ماسک استفاده نکنید.
مناسب برای: پوست‌های قرمز، مستعد جوش‌های دردناک، ملتهب یا دارای خارش، افراد مبتلا به روزاسه خفیف و حتی کودکان
عملکرد: ضدالتهاب، ملایم، خنک‌کننده و تسکین‌دهنده
طرز تهیه و مصرف:
یک قاشق غذاخوری آرد جو+ کمی گلاب، شیر خنک یا آب برای ساختن خمیر
ماسک را به‌صورت لایه نازک روی صورت بمالید و اجازه دهید حدود ۱۵ دقیقه بماند. بعد با آب ولرم بشویید.
این ماسک برای پوست‌هایی که با اکثر ماسک‌ها تحریک می‌شوند، انتخابی ایمن است.
مناسب برای: پوست‌های کدر، دارای جای جوش و منافذ باز
عملکرد: پاک‌کننده، لایه‌بردار ملایم، کمک به روشن‌سازی پوست و کم‌رنگ شدن جای جوش
طرز تهیه و مصرف:
یک قاشق غذاخوری آرد باقالی+ گلاب یا آب خیار به مقدار لازم
خمیر را روی صورت تمیز بمالید، ۱۵ دقیقه صبر کنید و بعد با آب خنک بشویید.
هشدار: اگر پوست خیلی حساسی دارید، اول ماسک را روی بخش کوچکی از صورت امتحان کنید.
• ماءالشعیر طبی (خانگی و بدون شکر)
• جوشانده ریشه بابا آدم (پاک‌کننده خون و کبد)
• خیسانده عناب در عرق کاسنی
• یک قاشق مرباخوری رب انار ملس، نیم ساعت قبل از غذا
دمنوش‌ها در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای برای پاکسازی خون و تعادل مزاج دارند. در ادامه چند دمنوش مفید برای درمان فوری جوش صورت معرفی می‌شود:
• خواص: کاهش اضطراب، بهبود خواب، کنترل جوش‌های ناشی از استرس و غلبه صفرا
• طرز تهیه: یک قاشق گل‌گاوزبان + 1/4 قاشق سنبل‌الطیب را در یک لیوان آب جوش ریخته، ۱۵ دقیقه دم و شب‌ها میل کنید.
• خواص: ضدعفونی‌کننده خون، بهبود عملکرد کبد
• طرز تهیه: یک قاشق چای‌خوری از هر کدام را در یک لیوان آب جوش دم کرده، روزی یک بار میل کنید.
• خواص: خنک‌کننده، تصفیه‌کننده قوی خون، مناسب برای جوش‌های ناشی از گرمی کبد
• طرز تهیه: یک قاشق چای‌خوری از هر کدام را در یک لیوان آب جوش دم کرده و صبح ناشتا یا عصر میل کنید.
• خواص: سرشار از آهن، پاک‌کننده قوی خون، مناسب برای پوست‌های چرب و جوش‌دار
• طرز تهیه: یک قاشق چای‌خوری گزنه را در یک لیوان آب جوش دم کرده و نیم ساعت پیش از وعده غذایی میل کنید.
نکته: مصرف منظم دمنوش‌ها باید با مزاج فرد هماهنگ باشد و در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص، پیش از مصرف دمنوش، با پزشک مشورت شود.
• حجامت بین دو کتف یا حجامت عام برای کاهش حرارت کبد
• بادکش درمانی در ناحیه کبد یا پشت ساق پا برای تعادل مزاج
• زالو درمانی در نواحی پشت گوش
تمامی این موارد باید تحت نظر پزشک و با تایید ایشان انجام شود. از انجام خودسرانه‌ی خونگیری پرهیز کنید.
پوست سالم آینه‌ی سلامت درون بدن است. جوش‌های صورت صرفاً مشکل ظاهری نیستند بلکه نشانه‌ای از اختلال در تعادل مزاج، تغذیه و عملکرد اندام‌های داخلی‌اند.
طب سنتی با نگاهی جامع، نه‌تنها درمان‌های فوری برای جوش، بلکه راه‌حل‌هایی برای درمان ریشه‌ای و پایدار نیز ارائه می‌دهد. با رعایت این اصول، داشتن پوستی سالم، شفاف و بدون جوش برای شما دست‌یافتنی خواهد بود.
فروشگاه تی نیوشاپ عرضه کننده محصولات و دمنوش نیوشا، با هدف افزایش سطح سلامتی و آگاهی در جامعه تاسیس شد.
ما در تلاشیم با تغییر سبک زندگی افراد و استفاده از گیاهان در سبد خرید خانوار، سلامتی را به اقشار مختلف برگردانیم.
09127667703
تمامی حقوق برای وبسایت تی نیوشاپ محفوظ است.
